Tiếp tục hạ nhiệt thị trường ngoại hối
Ngày
9/4, Ngân hàng nhà nước cuối cùng đã quyết định tăng dự trữ bắt buộc
ngoại tệ thêm 2% và áp trần lãi suất huy động USD ở mức 3%. Đây là giải
pháp kép cùng lúc nhằm hạ nhiệt tăng trưởng tín dụng ngoại tệ, nâng cao
giá trị đồng nội tệ.
Theo
ông Nguyễn Hoàng Hải, Tổng thư ký Hiệp hội nhà đầu tư tài chính (Vafi),
việc áp trần lãi suất huy động đối với USD của người dân sẽ không làm
giảm dòng kiều hối về. Trước đây lãi suất huy động USD cao nhưng cũng
không hẳn thu hút nhiều USD từ bên ngoài vì rào cản quan trọng nhất là
khó chuyển ngược USD ra.
“Tôi
đã tham khảo nhiều người, thậm chí nhiều chuyên gia tài chính, việc đem
ngoại tệ vào gửi để ăn chênh lệch lãi suất là ít vì không dễ để chuyển
ngược ra được. Chuyển “chui” thì rủi ro cao và không phải ai cũng thực
hiện”, ông Hải nói.
Với
việc áp trần lãi suất huy động USD ở mức 3%/năm, ông Hải nhận xét vẫn
còn là cao: “Tôi cho rằng có thể hạ thấp hơn nữa. Ngay từ tháng 11 năm
ngoái Vafi đã có kiến nghị áp đặt mức trần tiền gửi ngoại tệ ở mức không
quá 1%/năm cho mọi đối tượng dân cư, tổ chức tại hệ thống tổ chức tín
dụng. Lãi suất tiền gửi USD quá cao thời gian qua đã tạo chỗ trũng cho
việc đầu tư, đầu cơ găm giữ USD từ khu vực dân cư và doanh nghiệp và từ
đó làm căng thẳng nguồn cung ngoại tệ cho khu vực sản xuất kinh doanh”.
Theo
một thống kê chọn mẫu của Vafi, lượng tiền gửi ngoại tệ của dân cư
trong hệ thống ngân hàng thương mại là rất lớn, chiếm khoảng 50% - 60%
trong tổng số tiền gửi ngoại tệ. Việc áp trần lãi suất tiền gửi thấp sẽ
khiến người gửi tiền sẽ có sự so sánh về mức lãi suất cộng với tỷ lệ lạm
phát và thấy rằng gửi VND là có lợi hơn nhiều so với gửi ngoại tệ.
Người gửi tiền sẽ không mua USD nữa mà lựa chọn gửi VND. Người đầu cơ sẽ
không mua và không găm giữ USD nữa, sẽ bán nhanh USD để chuyển sang gửi
VND, như vậy sẽ có sự dịch chuyển lớn từ USD sang VND và từ đó tỷ giá
sẽ giảm. Hiệu ứng của chính sách là làm cho VND có giá trị hơn, từ đó có
cơ sở để từng bước hạ lãi suất huy động VND và góp phần giảm lạm phát.
Chứng khoán có cơ hội
Tỷ
giá ổn định, thị trường ngoại tệ hạ nhiệt là điều tốt cho các kênh đầu
tư khác, trong đó có chứng khoán. Mặc dù những giải pháp đồng bộ vừa qua
đã làm khá tốt nhiệm vụ bình ổn thị trường ngoại tệ khiến biến động của
thị trường này không còn là tâm điểm quan tâm của giới đầu tư nữa,
nhưng hiệu ứng của nó sẽ còn kéo dài. Trước mắt, tâm lý găm giữ USD sẽ
giảm mạnh, thậm chí có sự dịch chuyển mạnh từ USD sang VND. Lãi suất
thấp, người gửi tiền sẽ thấy có lợi hơn khi chọn VND.
Rõ
ràng Ngân hàng nhà nước đang ở thế “thượng phong” trong việc hạ nhiệt
tỷ giá. Xiết chặt quản lý thị trường tự do, tăng giá trị tiền đồng, tạo
cung USD lớn hơn cầu. Đây là thời điểm tốt và phù hợp để cơ quan quản lý
mạnh tay hơn, nhất là khi tăng trưởng tín dụng ngoại tệ trong quý
1/2011 vẫn cao hơn nhiều tăng trưởng tín dụng bằng VND: Số liệu của Ngân
hàng nhà nước cho thấy tín dụng ngoại tệ tăng tới 12,06% trong khi tín
dụng bằng VND chỉ tăng 1,43%.
Với
việc gửi USD không có lợi, liệu người dân sẽ chuyển vốn đi đâu? Dĩ
nhiên một bộ phận vẫn sẽ gửi USD như một hình thức dự trữ, nhưng tâm lý
đầu cơ sẽ không còn. Quyết tâm “sắp xếp” lại thị trường vàng cũng sẽ hạn
chế dòng vốn đầu cơ chạy vào đây. Lĩnh vực bất động sản và chứng khoán
có thể sẽ là kênh đầu tư hưởng lợi nhiều nhất từ quyết định này. Điều
này cũng dễ hiểu vì cả bất động sản lẫn chứng khoán đang khá trầm lắng,
là cơ hội để mua rẻ.
Riêng
với thị trường chứng khoán, câu chuyện tỷ giá không còn là mối quan tâm
chính nữa mà hướng sang vấn đề lạm phát và lãi suất. Tuy nhiên, hạ
nhiệt được thị trường ngoại tệ cũng tạo cơ hội cho lãi suất tiền đồng
giảm. Kiểm soát giá cả, điều hành linh hoạt cung tiền sẽ đem lại hiệu
ứng tốt thời gian tới. Một điểm đáng chú ý là tăng trưởng tín dụng VND
quý 1 rất thấp, đồng nghĩa với việc thắt chặt tiền tệ đang thực thi hiệu
quả.